Jowisz jest planetą Układu Słonecznego, której odległość od Słońca jest pięć razy większa niż odległość pomiędzy Ziemią a centrum naszego układu. Jednocześnie Jowisz jest pierwszą z czterech olbrzymich gazowych planet krążących wokół Słońca. Jest olbrzymią planetą – jego masa jest równa 320 masom Ziemi i, co ciekawe, jest około dwa razy większa niż łączna masa wszystkich pozostałych planet należących do Układu Słonecznego.
|
Jowisz, w porównaniu do czterech pierwszych planet Układu, nie ma twardej powierzchni. Jego podstawowym budulcem jest wodór, który stanowi aż 86% masy całej planety. Dodatkowo w jego skład wchodzi 13% helu, a także niewielkie ilości metanu, wody oraz amoniaku. Skład chemiczny Jowisza jest prawie identyczny jak skład obłoku gazowo-pyłowego, z którego niegdyś powstał cały Układ Słoneczny. Naukowcy przypuszczają, że w środku tej olbrzymiej planety znajduje się prawdopodobnie olbrzymie skaliste jądro, którego masa jest 15 razy większa od masy Ziemi.
Jądro Jowisza jest otoczone przez bardzo grubą metaliczna powłokę, tworzoną przez płynny wodór, który charakteryzuje się zdolnością do przewodzenia elektryczności. Jest to wodór w postaci zjonizowanej pod ciśnieniem przynajmniej czterech milionów barów, stanowiący główną część masy całego Jowisza. W miarę zbliżania się do powierzchni planety, ciśnienie jest coraz mniejsze, powoduje to, że zlokalizowane zewnętrznie części planety składają się początkowo z ciekłego, a na samej powierzchni gazowego wodoru z niewielką zawartością helu. W powierzchniowych gazowych warstwach występują liczne burze.
W różnych strefach i pasach atmosfery Jowisza, które można zaobserwować z Ziemi oraz na podstawie zróżnicowanych odcieni brązu, prędkość wiatru dochodzi w porywach do 550 km/godz. Warto zauważyć, że energia potrzebna do wprawienia w ruch mas gazowych obecnych na powierzchni planety, tak naprawdę tylko w niewielkiej części pochodzi z promieniowania słonecznego. Okazuje się bowiem, że w głównej mierze jest dostarczana z ciepła płynącego z wnętrza samego Jowisza. Najbardziej znanym i widocznym znakiem świadczącym o zachodzących na powierzchni Jowisza burzliwych zjawiskach jest obecność na Jowiszu owalnego wiru kolosalnych rozmiarów, nazywanego Wielką Czerwoną Plamą. Jest ona odpowiednikiem cyklonów występujących na naszej planecie. Jego wielkość jest naprawdę imponująca – ma on bowiem około 25 000 km długości, a jego szerokość sięga 12 000 kilometrów.
Jowisz to największa planeta w naszym Układzie Słonecznym, mająca średnicę 142 984 km. Na niebie jest on drugą najjaśniejszą planetą tuż po Wenus.
Ta planeta gazowa jest oddalona od Słońca w średniej odległości ok. 778 570 000 km (5,2 jednostek astronomicznych). Jowisz cechuje się większą grawitacją o 2,4 raza w porównaniu z grawitacją Ziemi. Masa planety jest większa o 318 raZy niż masa Ziemi. Średnia gęstość Jowisza wynosi 1,33 g/cm3.
Jowisza i jego pierścienie możemy podziwiać z powierzchni Ziemi wykorzystując do tego zwykły teleskop.
|